İŞ HAYATINIZ BİTMEDİ: Adli Sicil Arşiv Kaydı Nedir? Nasıl Silinir?
- Kübra Betül Er
- 19 Ağu
- 3 dakikada okunur
Sitemizde daha önce yayınlanan “Adli Sicil Nedir? Adli Sicil Kaydı Silinebilir Mi?” başlıklı makalemizde, adli sicilin ne anlama geldiğini ve bu kaydın hangi koşullarda silinebileceğini ayrıntılı olarak ele almıştık. Günümüzde adli sicil kayıtları büyük önem taşımaktadır çünkü birçok işveren, personel alımı sürecinde ilk olarak adayın adli sicil durumuna bakmaktadır. Bu nedenle, adli sicil kayıtlarının yanı sıra arşiv kayıtlarının da ne anlama geldiği ve nasıl yönetildiği konusunu bu yazımızda ele alıyoruz.
Adli Sicil Arşiv Kaydı Nedir?
Adli sicil arşiv kaydı, bir kişinin daha önce işlemiş olduğu suçlar nedeniyle aldığı mahkûmiyetin infaz edilmesinin ardından, adli sicil kaydından silinerek sistemde arşivlendiği kayıttır. Yani, cezası tamamlanan bir mahkûmiyet hükmü silinmez; sadece aktif kayıttan çıkarılarak arşiv sistemine aktarılır.
Bu kayıtlar, 5352 sayılı Adli Sicil Kanunu çerçevesinde düzenlenir ve yalnızca belirli kişiler veya kurumlar tarafından görülebilir.
Adli Sicil Kaydı İle Arşiv Kaydı Farklı Şeyler Mi?
Adli sicil kaydı ile arşiv kaydı birbirinden farklıdır:
Adli Sicil Kaydı: Mahkûmiyet kararları ilk etapta buraya işlenir. Aktif ve güncel verilerdir.
Adli Sicil Arşiv Kaydı: Cezanın infazından sonra ve belirli sürelerin geçmesiyle birlikte adli sicilden silinen kayıtlar burada yer alır.
Bu arşiv kayıtları, belirli hukuki durumlar dışında üçüncü kişilerle paylaşılmaz ve kişisel veri niteliği taşır.
Adli Sicil Arşiv Kaydı Silinme Koşulları ve Süresi Nedir?
Adli sicil arşiv kayıtlarının silinmesi, belirli koşulların gerçekleşmesine ve süreye bağlıdır. Bu koşullar:
Ceza infaz edildikten sonra,
Affa uğrama,
Zamanaşımı süresi geçmesi,
Yeniden yargılama sonucunda beraat kararı verilmesi,
Kanuni sürelerin tamamlanması gibi durumlarda kişinin arşiv kaydı tamamen silinebilir.
Adli Sicil Kanunu 12. maddeye göre adli sicil arşiv bilgilerinin silinmesinin bağlı olduğu süreler şunlardır:
Arşiv bilgileri;
a) İlgilinin ölümü üzerine,
b) Anayasanın 76 ncı maddesi ile Türk Ceza Kanunu dışındaki kanunlarda bir hak yoksunluğuna neden olan mahkûmiyetler bakımından kaydın arşive alınma koşullarının oluştuğu tarihten itibaren;
1. Yasaklanmış hakların geri verilmesi kararı alınması koşuluyla onbeş yıl geçmesiyle,
2. Yasaklanmış hakların geri verilmesi kararı alınması koşulu aranmaksızın otuz yıl geçmesiyle,
c) Diğer mahkûmiyetler bakımından kaydın arşive alınma koşullarının oluştuğu tarihten itibaren beş yıl geçmesiyle,
tamamen silinir.
(2) Fiilin kanunla suç olmaktan çıkarılması halinde, bu suçtan mahkûmiyete ilişkin adlî sicil ve arşiv kayıtları, talep aranmaksızın tamamen silinir.
(3) Kanun yararına bozma veya yargılamanın yenilenmesi sonucunda verilen beraat veya ceza verilmesine yer olmadığı kararının kesinleşmesi halinde, önceki mahkûmiyet kararına ilişkin adlî sicil ve arşiv kaydı tamamen silinir.
(4) (Ek: 24/11/2016-6763/40 md.) Akıl hastalığı nedeniyle hükmedilen güvenlik tedbirlerine ilişkin kayıtlar, infazının tamamlanmasıyla tamamen silinir.
Adli Sicil Arşiv Kaydı Nasıl Silinir?
Kişi, bizzat ya da noter onaylı özel yetkili vekili aracılığıyla başvuruda bulunabilir ancak bu işlem kişinin hayatını büyük ölçüde etkilediği için risk almamak daha sağlıklı olup yetkili avukat ile yapılması daha güvenilir olmaktadır. Ayrıca e-Devlet üzerinden de “Adli Sicil ve Arşiv Kaydı Sorgulama” yapılabilir fakat silme işlemi için doğrudan başvuru gereklidir.
Adli Sicil Arşiv Kaydı İş Hayatını Nasıl Etkiler?
Adli sicil ve arşiv kayıtları, bireylerin iş hayatı, kamu görevine alınma (memur olmak), dernek üyeliği gibi alanlarda doğrudan etkili olabilir:
Kamu sektörü: Devlet memuru alımlarında güvenlik soruşturması yapılırken adli sicil ve arşiv kayıtlarına da bakılır. Adli sicil kaydı silinmişse arşive düşer eğer arşiv kaydında da silinirse kişinin aleyhine kullanılamaz.
Özel sektör: İşveren, adli sicil kaydı talep edebilir. Ancak bu kayıtları sadece iş başvurusu sürecinde kullanmalı, üçüncü kişilerle paylaşmamalıdır. Arşiv kaydı ise adli sicil gibi kişisel veridir ve kişi isterse bunu paylaşmak zorunda değildir.
Dernek/vakıf üyelikleri: Pek çok kuruluş üyelik için temiz adli sicil şartı aramaktadır. Arşiv kaydı silindikten sonra siciliniz temizlenecek ve sorun olmayacaktır.
Önemli bir detay: Bir aile üyesinin sabıkalı olması, kişinin kendi adli sicil veya arşiv kaydını etkilemez. Her bireyin kaydı kişiseldir.
Adli sicil ve arşiv kayıtlarıyla ilgili süreçler karmaşık ve hukuki bilgi gerektiren konulardır. Kaydınızın silinip silinemeyeceğini öğrenmek, başvuru sürecini doğru yürütmek ya da işe alım süreçlerinde haklarınızı korumak için uzman desteği almak büyük önem taşır.
Bu konuda profesyonel danışmanlığa ihtiyaç duyuyorsanız hukuki destek ve yönlendirme almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Yorumlar