میانجیگری چیست؟

میانجیگری یک روش حل اختلاف داوطلبانه است که در آن طرفین با کمک یک میانجی، راه حل های خود را پیدا می کنند. در این سیستم که هدف آن گرد هم آمدن طرفین و دست دادن بر سر یک زمینه مشترک بدون حضور در برابر قاضی است، فرد راهنما «میانجی» نامیده می شود.

میانجیگری چه سودی برای شما دارد؟

وقت، پول است!

هر روز هزاران اختلاف حقوقی و بیعدالتی در کشور ما رخ میدهد. با این حال، این اتفاقات گاهی به دلیل روند دادرسی و گاهی به دلیل این است که پروندهها پس از ماهها تلاش به نتیجه میرسند. تأخیرهایی که به دلیل فشردگی پروندهها در دادگاهها رخ میدهد، منجر به لزوم معرفی سیستم میانجیگری به کشورمان شده است. طبق این سیستم، طرفین به طور مستقل گرد هم میآیند، درخواستهای خود را به طور مستقل به یکدیگر میگویند و در یک نقطه میانی ملاقات میکنند. به این ترتیب، ماهها یا حتی سالها جستجوی عدالت در دادگاهها به چند روز کاهش مییابد. تلاش طرفین برای عدالت در اسرع وقت به نتیجه میرسد و به آنها تحویل داده میشود.

اقتصادی است.

برای طرح دعوی، ابتدا باید هزینههای دادرسی پرداخت شود. در نتیجهی دادرسی، هزینههای هر فرصتی که برای نتیجه فراهم شده است، توسط دولت بازپرداخت میشود. به عنوان مثال، اگرچه کارشناسانی که یافتههای خود را گزارش میدهند و نظراتشان در دعاوی مورد نظر قرار میگیرد، توسط دولت تعیین میشوند، اما هزینههای کار آنها از طرفین دعوی درخواست میشود. در سیستم میانجیگری، طرفین با کسی غیر از میانجی سروکار ندارند. بنابراین، آنها فقط با یک هزینهی میانجیگری معقول و بدون نیاز به پرداخت هزینههایی مانند هزینههای دادرسی و هزینههای کارشناسی، اختلاف را حل میکنند.

در سیستم میانجیگری، فرآیند مذاکره که با هدایت میانجی ادامه مییابد، کاملاً با اراده طرفین پیش میرود. توافق به روشی راحت و به دور از رویههای رسمی دادگاه حاصل میشود. نتیجه نه توسط قاضی، بلکه توسط توانایی طرفین در رسیدن به توافق تعیین میشود. این امر از نظر روانی نیز به طرفین کمک میکند. زیرا قاضی به عنوان مرجع تصمیمگیری نهایی، باعث ایجاد حس عدم اطمینان در افراد میشود. ترکیب طولانی بودن پروندهها و احساس عدم اطمینان، افراد را از نظر روانی فرسوده میکند.

یکی از اساسیترین اصول فرآیند میانجیگری، محرمانگی است. بر اساس این اصل، اطلاعات، اسناد، پیشنهادات و اظهارات ارائه شده توسط طرفین در طول جلسات کاملاً محرمانه نگه داشته میشوند. آنها بدون اجازه طرفین نمیتوانند برای اشخاص ثالث فاش شوند و نمیتوانند به عنوان مدرک در دادرسی استفاده شوند. محرمانگی به طرفین اجازه میدهد تا با اعتماد به نفس مذاکره کنند و به پیشرفت فرآیند در جهت حل مسئله کمک میکند. در صورت نقض این اصل، مسئولیت قانونی و انضباطی برای متخلف ایجاد میشود. تعهد به حفظ اسرار، به ویژه برای میانجیها، یک تعهد قانونی در چارچوب اخلاق حرفهای است.

آیا باید برای میانجیگری درخواست بدهم؟

قوانین ما به نفع افرادی است که وقتی اختلاف حقوقی پیدا میکنند، ابتدا سعی میکنند اختلاف را با یکدیگر حل کنند، نه با قاضی در دادگاه و به این ترتیب در وقت همه صرفهجویی میشود. بنابراین در اموری که در قوانین ما مشخص شده، شرط مراجعه به میانجی قبل از طرح دعوی است و آمده است که اگر در میانجیگری توافق حاصل نشود، مسیر طرح دعوی باز میشود.

انواع میانجیگری بسته به اینکه آیا الزام به طرح دعوی وجود دارد یا خیر، به دو دسته اجباری یا اختیاری تقسیم میشوند. در مواردی که روش حل یک مشکل حقوقی در درجه اول توسل به میانجیگری تشخیص داده شود، از میانجیگری اجباری استفاده میشود؛ میانجیگری اختیاری زمانی استفاده میشود که افراد بخواهند مشکل بین خود را بدون هیچ تعهدی و بدون طرح دعوی حل کنند.

میانجیگری اجباری چیست؟

میانجیگری اجباری، میانجیگریای است که در آن طرفین با ارجاع به یک میانجی به عنوان اولین مرحله از روش حل مسئله در قانون مربوط به مشکل قانونی، به توافق تشویق میشوند. در مورد میانجیگری اجباری، طرفین نمیتوانند به دادرسی متوسل شوند مگر اینکه به یک میانجی مراجعه کرده و سعی کنند مشکل خود را در آنجا حل کنند. به همین دلیل، مهم است بدانیم که قانونگذار در چه مواردی مراجعه به یک میانجی را اجباری کرده است. نباید فراموش کرد که در مواردی که میانجیگری شرط طرح دعوی است، اگر دعوی بدون مراجعه به میانجیگری طرح شود، دعوی باید به دلایل رویهای رد شود. (

پروندههای مشمول میانجیگری اجباری

پروندههای حقوق کار (اختلافات مبتنی بر قراردادهای کار فردی و جمعی)

• در مواردی که مربوط به دعاوی و غرامتهایی مانند دستمزد، غرامت پایان خدمت، غرامت اخطار و اضافه کاری بین کارمندان و کارفرمایان باشد، میانجیگری اجباری است.

توجه:

• در پروندههای اعاده حیثیت، میانجیگری قبل از طرح دعوی ضروری است.

پروندههای تجاری:

اختلافات مصرف کننده:

• پروندههای مربوط به مصرفکنندگان که در دادگاههای مصرفکنندگان رسیدگی میشوند و از حد مجاز مالی خاصی فراتر رفتهاند،

• میانجیگری اجباری شرط طرح دعوی در دعاوی مربوط به کالاها/خدمات معیوب، اعتبار مصرفکننده و قراردادهای فروش از راه دور است.

• برای اختلافات جزئی که در صلاحیت کمیته داوری مصرفکننده قرار دارند، میانجیگری لازم نیست.

توجه:

اختلافات اجاره

از اول سپتامبر ۲۰۲۳، درخواست میانجیگری قبل از طرح دعوی در اختلافات ناشی از قراردادهای اجاره مسکونی و محل کار (مانند اخراج، تعیین اجاره بها و غیره) الزامی شده است.

اختلافات ناشی از قانون آپارتمان نشینی

موارد انحلال مشارکت (انحلال شرکت تضامنی)

میانجیگری در مواردی مانند فروش یا تقسیم املاک و مستغلات به صورت مشارکتی الزامی است.

میانجیگری اختیاری چیست؟

میانجیگری داوطلبانه فرآیندی است که در آن طرفین قبل از مراجعه به دادگاه برای حل اختلاف خود، داوطلبانه از یک میانجی درخواست میکنند. برخلاف میانجیگری اجباری، هیچ الزامی برای طرفین برای مراجعه به میانجی وجود ندارد. با این حال، طرفینی که میخواهند از مزایای این فرآیند بهرهمند شوند، میتوانند قبل از طرح دعوی، برای رسیدن به توافق از این روش استفاده کنند.

در درخواست داوطلبانه طرفین برای میانجیگری، هدف اصلی محافظت از روابط و حل مشکلات بدون توسل به دعاوی حقوقی، صرفهجویی در زمان به دلیل طولانی بودن روند دادگاه و تضمین محرمانه بودن اطلاعات شخصی و مشکل حقوقی موجود است. در این صورت، در چه مواردی میتوان از میانجیگری به صورت داوطلبانه استفاده کرد؟ اجازه دهید توضیح دهیم.

اختلافات حقوق خانواده

• اختلافات حقوقی خانواده از مشکلات مالی یا عاطفی بین اعضای خانواده سرچشمه میگیرد. به همین دلیل، مسائل حساس بین اعضای خانواده گاهی اوقات میتواند یک فرآیند عاطفی و گاهی اوقات طاقتفرسا برای افراد باشد. این واقعیت که این فرآیند به صورت محرمانه پیش خواهد رفت، همچنان از بنیان وحدت خانواده محافظت خواهد کرد.

• در اختلافات مربوط به تقسیم اموال، نفقه (نفقه یا حمایت از فرزند) و حضانت فرزند، طرفین میتوانند به صورت اختیاری با مراجعه به یک میانجی به توافق برسند.

اختلافات ناشی از روابط تجاری

• اختلافات در روابط تجاری ناشی از عملکرد طرفین است که گاهی ناخودآگاه و گاهی آگاهانه رخ میدهد. طرفین سعی میکنند این اختلافات را بدون فسخ روابط تجاری خود، از طریق سازش حل و فصل کنند و از طریق دوستانه به روابط تجاری خود ادامه دهند. در مواردی که مشارکتها فسخ میشوند یا بین شرکا اختلاف اراده وجود دارد، طرفین میتوانند به صورت اختیاری برای حل مشکل به میانجی مراجعه کنند.

• اصل محرمانگی میانجیگری زمانی مطرح میشود که طرفین در این اختلافات به دادگاه متوسل نشوند و داوطلبانه به میانجیگری روی آورند. زیرا طرفین میخواهند با حل این اختلافات بدون انعکاس آنها به عموم، بدون آسیب رساندن به اعتبارشان و بدون ایجاد جنجال، به پیشرفت فعال در زندگی تجاری، چه از نظر مادی و چه از نظر معنوی، ادامه دهند.

• در مواردی مانند نقض قرارداد (تحویل کالا، قراردادهای خدمات، قراردادهای فروش و غیره)، اختلافات مربوط به اجرای بدهیها و وصول مطالبات بین تاجران یا بازرگانان، اختلافات مربوط به نمایندگی و توزیع، اختلافات در محدوده رقابت ناعادلانه، حق اظهار نظر در مدیریت شرکت، انتقال سهام شرکت، فسخ شرکت، طرفین میتوانند به صورت اختیاری از طریق میانجیگری درخواست کرده و درخواست کنند که مسیر قانونی پیش روی آنها ترسیم شود.

اختلافات ناشی از قراردادها

• طبق قانون تعهدات ترکیه، قراردادها با اعلام قصد طرفین منعقد میشوند. با این حال، پس از انعقاد قرارداد، تغییر شرایط یا تصمیمات طرفین که نقض قرارداد محسوب میشود، ممکن است موضوع اختلاف باشد. به ویژه در قراردادهایی که بدهیهایی را برای هر دو طرف ایجاد میکند، وقتی طرفین تعهدات خود را به طور ناقص یا معیوب انجام میدهند، با عمل نکردن به تعهدات ثانویه اجرای قرارداد، عدم رعایت را در دستور کار قرار میدهند. گاهی اوقات، ایدههایی که پس از قرارداد تغییر میکنند در بروز این اختلافات مؤثر هستند. در این نتایج، وقتی طرفین به جای مراجعه به دادگاه، به یک راهنمای اراده خود مراجعه میکنند، رسیدن به نتیجه بر اساس پیامدهای قانونی ارائه شده به آنها، هم عملی و هم مفید میشود.

• طرفین میتوانند داوطلبانه در مواردی مانند قراردادهای اجاره (لازم به ذکر است که مسائل مربوط به اخراج یا افزایش اجاره بها در حال حاضر مشمول میانجیگری اجباری هستند)، قراردادهای خدمات، قراردادهای نمایندگی، قراردادهای فروش، مشارکت، ضمانت و قراردادهای وثیقه، به میانجیگری متوسل شوند.

برای کسب اطلاعات دقیق